Hatay'ın kıyı ilçelerinden birinde yetişen özel kamışlar, el emeğiyle geleneksel bir enstrüman olan neye dönüştürülüyor. Yıllık üretim, yurt içi ve yurt dışı pazarlarda büyük ilgi görüyor. Ustaların ellerinden çıkan neylerin fiyatları, kullanılan kamışın kalitesine ve işçiliğine bağlı olarak 2 bin ile 20 bin lira arasında değişiyor. Bu geleneksel el sanatı, bölge ekonomisine de önemli bir katkı sağlıyor.

Bir Gelenek, Bir Sanat: Ney Üretimi

Yaz sonunda hasat edilen kamışlar, yaklaşık bir yıl boyunca kurutuluyor. Ardından, deneyimli zanaatkarlar tarafından özenle işlenerek ney haline getiriliyor. İçinin boşaltılması, deliklerin açılması ve ince işçilik gerektiren yontma işlemleri, büyük bir hassasiyet ve bilgi birikimi gerektiriyor. Ustaların yıllarca süren tecrübeleri, neyin tınısını ve kalitesini belirliyor. Bu süreçte, her kamışın ney olmaya uygun olmadığı da göz önünde bulunduruluyor. Binlerce kamış arasından sadece birkaçı, bu özel enstrümanı üretmeye elverişli oluyor. Üretilen neylerin kalitesi, kullanılan kamışın kalınlığı ile doğru orantılı olarak değişiyor. Bu durum, ürün fiyatlarının da değişkenlik göstermesine neden oluyor.

Yurt İçi ve Yurt Dışı Pazarlarda Talep Görüyor

Üretilen neyler, Türkiye'nin dört bir yanına ve dünyanın birçok ülkesine ihraç ediliyor. ABD, Hollanda, Belçika, Almanya, Kamboçya ve bazı Arap ülkeleri, bu el yapımı neylerin en önemli pazarlarını oluşturuyor. Ney üretiminde kullanılan özel kamışların, bölgenin coğrafi koşullarına bağlı olarak sınırlı olması, bu enstrümanın değerini daha da artırıyor. Bu da, ney üretiminin sürdürülebilirliğini ve bu geleneğin yaşatılmasını önemli kılıyor.

Su Kaynaklarının Azalması ve Gelecek

Uzun yıllardır ney üretimiyle uğraşan bir usta, geçmiş yıllarda bölgede çok daha geniş sazlık alanlarının olduğunu, ancak su kaynaklarının azalmasıyla birlikte bu alanların daraldığını belirtiyor. Bu durum, ney üretiminde kullanılan kamışların bulunmasını zorlaştırıyor ve gelecekte bu geleneğin devamlılığını tehdit ediyor. Bu nedenle, su kaynaklarının korunması ve sürdürülebilir tarım uygulamalarının yaygınlaştırılması büyük önem taşıyor. Ney üretiminin devamı için, kamış yetiştiriciliğinin desteklenmesi ve bu özel enstrümanın tanıtımının yapılması gerekiyor.